Drosera rotundifolia L.

Ιστορία

Το όνομα Drosera προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις "δρόσος" και "δροσερός" που σημαίνει "δροσιά" και "καλυμμένος με δροσιά" αντίστοιχα. Αυτές οι λέξεις αναφέρονται στην υδαρή απέκκριση από τους αδένες στις άκρες των φύλλων. Στα παλιά βοτανολόγια, το φυτό είναι γνωστό ως Rosa solis, που σημαίνει "δροσιά του ήλιου" και από αυτό προέκυψε η αγγλική ονομασία "Sundew". Η λατινική λέξη rotundifolia σημαίνει "στρογγυλόφυλλο".

Στο σκανδιναβικό έπος Edda, αυτές οι σταγόνες δροσιάς είναι τα δάκρυα που χύθηκαν από τη θεά Freya, η οποία δεν ήταν σε θέση να αντέξει το χωρισμό από το σύζυγό της, Odin. Οι σταγόνες δροσιάς του φυτού, οι οποίες δεν εξατμίζονται στον ήλιο, είναι πράγματι ένα παράξενο φαινόμενο που απασχολούσε πολύ τη φαντασία της ανθρωπότητας. Τον δέκατο τρίτο αιώνα, οι αλχημιστές προσπάθησαν να κατασκευάσουν χρυσό από αυτήν την έκκριση ή ένα ελιξίριο για μακροζωία με τίτλο "Ad longam vitam suam" . Ωστόσο, δεν πέτυχαν. Το φυτό δεν φαίνεται να ήταν γνωστό σε όσους ασχολούνταν με την ιατρική στην αρχαία Ρώμη. Χρησιμοποιήθηκε, ωστόσο, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα ως φάρμακο για βήχα, λοιμώξεις του πνεύμονα, κοκκύτη, φυματίωση, επιληψία, καθώς και σε παθήσεις των νεφρών και της ουροδόχου κύστης.

Στη Σουηδία, ένα είδος Drosera χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με πρωτεολυτικά ένζυμα στη παραγωγή ενό σκευάσματος γνωστό ως "παχύ" ή "παχύ γάλα". Το αποτέλεσμα είναι ένα δροσιστικό, παχύ ποτό με ελαφρώς όξινη γεύση, που παραμένει φρέσκο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Χαρακτηριστικά βοτάνου

Αυτό το εντομοφάγο φυτό περιλαμβάνει μια κύρια ρίζα και βοηθητικές ρίζες. Το φυτό έχει εντυπωσιακά, σφαιρικά, κοίλα φύλλα με μίσχους μεγάλου μήκους, απλωμένα στο έδαφος. Στην άκρη των φύλλων και στην άνω επιφάνεια υπάρχουν πολυάριθμες αδενικές τρίχες, μοβ χρώματος, καθεμία από τις οποίες διαθέτει ένα μικρό λαμπερό στρογγυλό αδένα στην κορυφή. Αυτοί οι αδένες εκκρίνουν ένα παχύ, κολλώδες υγρό για να προσελκύσουν και να παγιδεύσουν μικροσκοπικά έντομα. Οι αδενικές τρίχες αναπτύσσονται σταδιακά προς το εσωτερικό τμήμα του φύλλου που βρίσκεται το θήραμα έως ότου το σώμα του εντόμου εγκλωβιστεί από τις αδενικές κεφαλές που εκκρίνουν ένα πεπτικό υγρό που μοιάζει με το ένζυμο πεψίνη. Τα υποπροϊόντα από την πρωτεόλυση απορροφώνται από τις αδενικές τρίχες, αφήνοντας το κελύφος του εντόμου πάνω στο φύλλο. Η ζωική πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για τα σαρκοφάγα φυτά, δεδομένου ότι συνήθως αναπτύσσονται σε έδαφος που δεν διαθέτει επαρκή θρεπτικά συστατικά. Εάν είναι απαραίτητο, αυτά τα φυτά είναι επίσης ικανά να αντλήσουν θρεπτικά συστατικά από το νερό, το διοξείδιο του άνθρακα και το ηλιακό φως όπως όλα τα υπόλοιπα φυτά. Ωστόσο, εάν αναγκαστούν να φωτοσυνθέσουν, θα είναι πιο αδύναμα.
Οι όρθιοι, λεπτοί μίσχοι των λουλουδιών μεγαλώνουν σε ύψος περίπου 10 ως 20 εκατοστά από το κέντρο της ροζέτας των φύλλων. Τα φύλλα φέρουν μονόπλευρο, απλό βότρυ, πριν σχηματιστούν τα μικρά, πρασινωπά-λευκά λουλούδια. Το φυτό αναπαράγεται σε μεγάλο βαθμό ασεξουαλικά από τα μπουμπούκια φύλλων και ανθίζει από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο.

Φυσικό περιβάλλον

Αυτό το μικρό φυτό μπορεί να αναπτυχθεί κοντά σε χερσότοπους με όξινο έδαφος, εδάφη πλούσια σε τύρφη, βάλτους στην Αρκτική, αλλά και σε κλιματικά ήπιες ζώνες της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αμερικής. Το φυτό απαντάται τόσο σε πεδιάδες όσο και σε υψόμετρα ως και 1.800 μέτρα. Η σταθερή μείωση των βαλτωδών περιοχών στην Κεντρική Ευρώπη είχε πολύ αρνητικές επιπτώσεις στον πολλαπλασιασμό του φυτού και θεωρείται πλέον προστατευόμενο είδος. Για τον λόγο αυτό, το φυτό D. ramentaceae, το οποίο είναι γηγενές στη Μαδαγασκάρη, χρησιμοποιείται αντί της δροσέρας στη φαρμακευτική παραγωγή. Το φυτό καλλιεργείται σε ειδικές καλλιέργειες που προορίζονται ειδικά για φαρμακευτικές εφαρμογές.

Παρασκευή

Η A.Vogel χρησιμοποιεί φρέσκια δροσέρα της οποίας η συγκομιδή γίνεται στη Φινλανδία, όπου το φυτό βρίσκεται σε αφθονία και επομένως δεν αποτελεί προστατευόμενο είδος. Το φυτό συλλέγεται κατά την άνθιση και στη συνέχεια μεταφέρεται αμέσως αεροπορικά στην Ελβετία, για την παραγωγή βάμματος. Η A.Vogel πραγματοποίησε μελέτη στη Φινλανδία, η οποία επιβεβαίωσε ότι το D. rotundifolia δεν είναι απειλούμενο είδος και ότι η συγκομιδή του φυτού στην άγρια φύση είναι βιώσιμη.